“Kun je een kat niet vegetarisch grootbrengen”.
Die vraag kreeg ik eens van een huisgenoot in mijn studietijd. Deze huisgenoot was net zelf actief vegetariër geworden en wilde graag de kat meenemen in haar enthousiasme.
Eigenlijk om dezelfde reden dat je een kat geen worteltjes kunt laten eten, kun je een computer niet voeren met gewone spreektaal. Om iets door een computersysteem te laten oplossen heb je opdrachten en instructies nodig specifiek voor dat computersysteem. Deze instructies moeten héél erg logisch zijn opgebouwd. En dat is niet zo eenvoudig, neem het volgende voorbeeld maar eens:
“Piet is volwassen”. Dat lijkt heel eenduidig, maar in de context van andere landen en wetgevingen kan dat waar zijn of niet. En als Piet in de kroeg weer eens raar doet, dan krijgt de uitspraak “Piet is volwassen” een ironische lading. Het hangt dus ook af van in welke werkelijkheid zich dit afspeelt.
Er is veel werk verricht om onze uitgesproken taal te vangen in logisch opgebouwde instructies. Bijvoorbeeld Prof.Dr.Ir.G.M.Nijssen is de grondlegger van ‘controlled natural language’ een soort “natuurlijk taal” die begrijpelijk is voor iedereen en toch de structuur bevat die computersystemen vereisen. In deze video spreekt hij over de “natuurlijk taal” voor pensioenen. Paul Oude Luttighuis heeft met Essence, in het formalisme het begrip context toegevoegd. Een formalisme is waar, zolang het binnen een bepaalde context wordt gebruikt. Wat in ieder geval een oplossing geeft van ons probleem met Piet. De valkuil van dit soort benaderingen is dat men onmiddellijk weer een nieuwe formele taal creëert en zo direct de valkuil van objectiviteit weer ontstaat. Zoals eerder besproken in mijn blogs hebben we in bedrijven vele stakeholders die allen in hun eigen realiteit leven. Waarbij het niet alleen belangrijk is wat iemand zegt, maar ook vanuit welke context. Over deze dynamische context valt nog veel meer te zeggen, daarover meer in mijn volgende blog.
Mensen die werken in de Informatie technologie (IT) hebben vaak last van datzelfde paradigma tussen ‘de dynamische werkelijkheid’ en ‘de behoefte om deze werkelijkheid te structureren en in formele taal, die door de computer begrepen wordt, om te zetten’. Hun werkelijkheid bestaat uit computersystemen die gevoed moeten worden met logisch opgebouwde instructies. Te vaak proberen informatici hun werkelijkheid aan anderen uit te leggen of zoals Professor Nijssen eens zei: “Wij van Swahili moeten ophouden de rest van de wereld Swahilisch te willen leren”
Dit blog kwam tot stand na een dialoog met Frans van Koppen Bedrijfsarchitect bij Ordina. Hierdoor heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan dit blog. De dialoog levert zoveel stof tot nadenken op, dat ze ook de komende 2 blogs hiermee gevoed gaan worden.
En de kat, die werd gelukkig gewoon met brokjes gevoed en leefde nog lang en gelukkig.